vertaling

Drukke dagen voor Jo Vanderwegen, recensent van vertaalde Japanse literatuur voor het magazine Mappa Libri.

Drie activiteiten dit najaar, zij het telkens 'in besloten kring': op 30 oktober een gastcollege over literair vertalen in de opleiding Japanse studies aan de KULeuven, op 5 november een lezing over Japanse cultuur voor damesvereniging Athena in Antwerpen, en op 12 november een gastcollege over Japanse cinema in de cursus 'Ontwikkeling en esthetiek van de film' van Prof. dr. Daniel Biltereyst aan de UGent.

Na Ik ben een kat (Soseki Natsume) en De toewijding van verdachte X (Keigo Higashino) eerder dit jaar is op 22 oktober nu ook Geef de moed niet op van Toyo Shibata opnieuw uitgegeven, in een licht gewijzigde versie. Shibata debuteerde met deze dichtbundel in 2010, toen ze 99 was.   

Op 30 september 2024, de internationale dag van de vertaler, verscheen op de site van Antwerpen Leest een interview dat Tony Vanderheyden met me afnam.

Na De geheugenpolitie en Het onvergetelijke jaar van Tomoko verscheen bij Cossee nu mijn vertaling van een derde roman van Yoko Ogawa: Hotel Iris. Vertrouwde thema's (het belang van herinneringen, personages in afgesloten ruimtes...) maar weer op een heel andere manier uitgewerkt. Het Japanse origineel (Hoteru Airisu) verscheen in 1996 en het boek werd in 2021 verfilmd door Hiroshi Okuhara, die de locatie verplaatste naar Taiwan.

Na De fabriek in 2023 is bij Atlas-Contact nu ook mijn vertaling van Hiroko Oyamada's roman Ana (uit 2014) verschenen, onder de titel De kuil. 

In dNBg 2024 #4 verscheen mijn eerste bijdrage in de rubriek 'Aldaar', waarin 'literair vertalers laten zien hoe literatuur nieuwe, meer doorleefde perspectieven kan bieden op wat hier actualiteit heet'. In deze bijdrage 'Akutagawa & AI' heb ik het over de controverse rond de bekentenis van Rie Qudan, laureaat van de felbegeerde Akutagawaprijs, dat ze gebruik maakte van ChatGPT voor haar bekroonde werk. Nu ook online te lezen.

Is het een trend? Nadat eerder dit jaar bij Lebowski een nieuwe editie verscheen van Soseki Natsume's Ik ben een kat, zijn bij De Geus nu ook drie thrillers heruitgegeven van Keigo Higashino, die ik ruim tien jaar geleden vertaalde.

Op 30 april 2024 verscheen bij Lebowski, negen jaar na de eerste editie van mijn vertaling, een (licht herziene) heruitgave van Soseki Natsume's debuutroman Ik ben een kat. Met nieuwe cover! Nu hopen dat ook eindelijk Deel 2 en Deel 3 worden uitgegeven.

Op zondag 28 april (om 10:15) geef ik tijdens het boekenfestival "Druk in Leuven" een lezing over het vertalen van Japanse literatuur in Barboek. 

Rens en Laurens hebben de tiende aflevering van Aap Noot Mishima, hun podcast over Japanse literatuur, gewijd aan mijn vertaling van Park Life, de roman waarmee Shuichi Yoshida in 2002 de Akutagawaprijs won.  

Onder de titel Osamu Dazai: een leven vol schaamte vond op 18 maart 2024 om 17:00 in Spui25 in Amsterdam een programma plaats rond mijn vertaling van Als mens mislukt. Lisanne Snelders ging er in gesprek met Ellen Deckwitz, Auke Hulst en mezelf. Het is nog te herbekijken op de site van Spui25.

Twee podcasts besteden aandacht aan Als mens mislukt, mijn vertaling van de spraakmakende roman van Osamu Dazai: Aap noot Mishima en Lezen is vurrukkulluk! 

Recensies van Als mens mislukt, mijn vertaling van Osamu Dazais roman Ningen shikkaku, in NRC, Trouw,

Donderdag 23 november om 19:00 ben ik te gast in het programma Opium op NPO Klassiek, om er met Annemieke Bosman te praten over Als mens mislukt, mijn recente vertaling van de roman van Osamu Dazai.

Op 16 november verschijnt bij Cossee onder de titel Als mens mislukt mijn vertaling van Ningen shikkaku, de roemruchte roman van Osamu Dazai uit 1948 en een van de meest gelezen Japanse boeken ooit.

In Knack Focus, in Trouw, bij Mappa Libri en op literair weblog Tzum verschenen lovende recensies van mijn vertaling van Shuichi Yoshida's

In oktober verscheen mijn vertaling van Shuichi Yoshida's roman Park Life bij uitgeverij Zirimiri (die ook al Lentetuin van Tomoka Shibasaki uitgaf).

Vorige maand zat ik zelf nog op een bank in het Hibiya-park, waar een groot deel van het verhaal zich afspeelt, en lunchte ik even later met Yoshida in het Park Hyatt Hotel, waarover 'te gepasten tijde' meer...

Op 12 september 2023 verscheen mijn vertaling van Hiroko Oyamada's roman 工場 (De Fabriek) bij Atlas-Contact. Drie werknemers in een gigantische fabriek vragen zich, elk op hun manier, af wat ze daar eigenlijk doen. Op 8 september had ik nog een aangenaam gesprek met Oyamada in Tokio. Volgend jaar verschijnt meer werk van haar in het Nederlands.

Op 19 augustus had Lidewijde Paris in haar boekenrubriek op NPO Radio 1 lovende woorden voor Het onvergetelijke jaar van Tomoko, mijn vertaling van Yoko Ogawa's roman (het derde boek dat aan bod komt, na ongeveer 7 minuten).

En hier is de volgende al. Begin juni verscheen bij Cossee Het onvergetelijke jaar van Tomoko, mijn vertaling van de roman ミーナの行進 van Yoko Ogawa. Het is het tweede boek dat ik van Ogawa vertaalde, na De geheugenpolitie.

Bij Ambo/Anthos verscheen in mei,  onder de titel Sparen voor geluk, mijn vertaling van Hika Harada's roman 三千円の使い方 (Sanzen'en no tsukaikata, wat eigenlijk 'Hoe besteed je drieduizend yen?' betekent).

Het is de eerste van vijf vertalingen die dit jaar verschijnen. 

Sinds 23 maart staat op de Kennisbank van het Expertisecentrum voor Literair Vertalen een bijdrage die ik schreef in hun dossier 'narratologie', getiteld: 'Personages: de perfecte cast voor de film in je hoofd'.

Op 13 maart werd bekendgemaakt dat Kenzaburo Oe, in 1994 laureaat van de Nobelprijs voor de Literatuur, op 3 maart 2023 is overleden. Hij was 88. Ik zag hem voor het laatst in 1997, kort nadat ik promoveerde op zijn werk.

Op donderdag 17 november vindt in de KANTL (Koningstraat 18, 9000 Gent) de boekvoorstelling plaats van Zolang we maar samen kunnen lezen, een bloemlezing van 30 gedichten geselecteerd door Het Lezerscollectief en gepubliceerd door het Poëziecentrum.

Naar aanleiding van International Translation Day op 30 september 2022 is The Japan Foundation op haar TouTube-kanaal gestart met een reeks van 6 portretten van literaire vertalers. De eerste in de reeks is 'yours truly'. 

Dit najaar staat een aantal Japan-lezingen op het programma.

- 29 september 14:00 voor Actueel Denken en Leven, afdeling Gent in Campus Guislain

- 6 oktober 20:00 in Utopia, de bibliotheek van Aalst

- 8 november 09:00 voor Avansa in De Krook in Gent

In de ochtend van 22 augustus is het stukje over het vertalen van de roman Dans dans dans van Haruki Murakami, gebaseerd op een interview dat Isabel Voets van me afnam, heruitgezonden op Klara, te beluisteren vanaf 16:30 ongeveer.  

Op 7 april 2022 verscheen op de website Katern: Japan de tekst van een uitgebreid interview dat Pim Omes van me afnam, over Aardbewoners van Sayaka Murata in het bijzonder en over Japan en literair vertalen in het algemeen.

Op dinsdag 29 maart nam ik, samen met auteur Annelies Verbeke en haar vertaalster Liz Waters, deel aan een panelgesprek over literair vertalen op de Campus Sint-Jacob van de KU Leuven in Antwerpen. In het publiek waren studenten uit Antwerpen, Utrecht en Leuven aanwezig. Het panelgesprek werd ingeleid door Jack Mc Martin, die kort inging op de Vlaamse literatuur in vertaling, en gemodereerd door Tom Toremans. Annelies Verbeke is momenteel writer-in-residence aan de KULeuven.

Op 26 januari 2022 verscheen in het dossier Literair vertalen en technologie onder de titel 'Als manuscripten van de wereld verdwijnen - Een digitale blik in de keuken van de literaire vertaler' een artikel van Iris Schrijver en Luuk Van Waes over het vertaalproces van Als katten van de wereld verdwijnen, een roman van Gen

Op 16 januari 2022 verscheen op literair weblog Tzum een recensie door Martijn van Bruggen van Aardbewoners, mijn vertaling van Sayaka Murata's roman. In het aprilnummer van Mappa Libri staat de recensie van Jo Vanderwegen ("een boek als een granaatinslag") en die van Pieter Kranenborg staat in De Groene Amsterdammer nr.

Zowel bij "de beste 51 boeken van 2021" volgens de Volkskrant (4 dec) als bij "de 50 boeken van 2021" volgens De Morgen (11 dec) haalde Seventeen & Homo sexualis van Kenzaburo Oe de 21ste plaats. In De Morgen stond bovendien De geheugenpolitie van Yoko Ogawa op plaats 15.

Van 17 tot 26 november 2021 vindt het vijfde European Literature Festival plaats in Tokio, zij het online. Er is o.a. aandacht voor de Japanse vertaling van Oorlog en terpentijn van Stefan Hertmans. Op maandag 22 november maak ik een kort gastoptreden tijdens het gesprek tussen Toon Tellegen en zijn vertaalster Saki Nagayama. Ik lees mijn vertaling voor van 'Kawa no ongaku', een gedicht van Shuntaro Tanikawa.

Op 12 november interviewde Bent Van Looy me in het programma Culture Club op Radio 1 over mijn vertaling van Kenzaburo Oe's Seventeen.

Van 8 tot 12 november kwam in het programma Espresso op Klara dagelijks een 'vertaler van klassiekers' aan het woord. Op vrijdag 12 november was ik aan de beurt, over het vertalen van Haruki Murakami. De bijdragen van mijn collega's en mij zijn te herbeluisteren. 

Op zondag 31 oktober (10:00-12:00) was ik te gast in het programma OVT (Onvoltooid verleden tijd) van de VPRO, dat live werd uitgezonden vanuit het OBA-theater in Amsterdam. Ik praatte er over mijn vertaling van Kenzaburo Oe's roman Seventeen (vanaf minuut 33 in de uitzending).

Op 14 oktober verscheen op de site van NRC Handelsblad onder de kop "Radicalisering en seksuele frustratie bij de alt-right in Japan" een uitgebreid stuk van Auke Hulst over mijn herziene en nu eindelijk complete vertaling van Kenzaburo Oe's novelle Seventeen.

Naar aanleiding van de klachten over de ondertiteling van de Koreaanse serie Squid Game besteedde Sofie Lemaire in haar programma De wereld van Sofie op Radio 1 op 14 oktober aandacht aan de problemen van vertaling. De bijdrage die ik leverde (een interview met Anke Van Meer) is nog te herbeluisteren.

Op 28 september 2021 is bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar Aardbewoners verschenen, mijn vertaling van Sayaka Murata's roman 地球星人 (Chikyuuseijin). Van Murata vertaalde ik eerder ook Buurtsupermens.

In het 10de nummer van het tijdschrift PLUK (De oogst van nieuwe vertalers) zijn twee vertalingen uit het Japans opgenomen: een fragment uit de roman Het lege groeiboekje (Kūshin techō) van Emi Yagi uit 2020, vertaald door Maarten Liebregts, en het kort verhaal 'Onder de kersenbomen' (Sakura no ki no shita ni wa) van Motojiro Kajii uit 1928, vertaald door Lucca Vrielynck.

In het septembernummer 2021 van het tijdschrift Boekenmagazine (p84-87) staat een interview dat Ilse Van Der Hasselt me afnam over mijn herziene vertaling van Kenzaburo Oe's Seventeen & Homo sexualis.

Ook lezingen kunnen weer met publiek, en dat valt alleen maar toe te juichen.

Op 7 juli verscheen bij Meulenhoff mijn volledig herziene vertaling van Nobelprijswinnaar Kenzaburo Oe's Seventeen & Homo sexualis. Deze vertaling verscheen oorspronkelijk in 1996, maar ditmaal bevat ze ook het tweede deel van Seventeen, dat bij publicatie in een tijdschrift in Japan in 1961 enorm veel stof deed opwaaien en Oe doodsbedreigingen opleverde.

In Het Parool verscheen op 24 juni 2021 een stuk van Marjolijn de Cocq over de herziene uitgave van mijn vertaling van Kenzaburo Oe's Seventeen & Homo sexualis, die op 7 juli verschijnt bij Meulenhoff.

Bij de Japanse uitgeverij Shoraisha verscheen 戦争とテレピン油 (Sensou to terepinyu), de vertaling van de roman Oorlog en terpentijn van Stefan Hertmans.

In de Poëziekrant van mei 2021 is een aantal 'Vertalersportretten' opgenomen. Naast die van Lisette Keustermans, Hero Hokwerda en Patrick Lateur is er ook eentje van mij.

De opname van het gesprek dat Jooris Van Hulle met me had in de zaal van Bibliotheek Scharpoord in Knokke (helaas zonder publiek vanwege corona), is online te bekijken via Vimeo. Over Japan en het vertalen van Japanse literatuur.

Op dinsdag 20 april (20:00 - 22:00) is een van de boeken die op tafel liggen in 'Uitgelezen', het literaire praatprogramma van Kunstencentrum Vooruit in Gent, mijn vertaling van Yoko Ogawa's roman De geheugenpolitie. Online te bekijken!

Op 5 april verscheen in de rubriek 'Vertalers aan het woord' op de site van Athenaeum Boekhandels een stukje dat ik schreef over de keuze van een titel voor de vertalingen van Japanse romans, naar aanleiding van De geheugenpolitie van Yoko Ogawa.

Op 20 maart verscheen in De Standaard der Letteren een stuk dat ik schreef over Yoko Ogawa, naar aanleiding van het verschijnen van mijn vertaling van haar roman De geheugenpolitie en mijn interview met haar op het Passa Port

Op de website van De Tijd verscheen op 5 maart een recensie door Jan Dertaelen van mijn vertaling van Yoko Ogawa's roman De geheugenpolitie. Rob van Scheer looft het boek in de Volkskrant van 5 maart.

Op 3 maart had Christophe Vekeman het over De geheugenpolitie van Yoko Ogawa in het programma Pompidou op Klara. Hij heeft het er al heel even over met Chantal Pattyn bij het begin van het programma, maar het eigenlijke gesprek begint rond minuut 49. Zijn tekst is te lezen op de site van Klara.

Op vrijdag 26 maart (19:30-20:30) kunt u kijken naar een interview dat ik zal doen met Yoko Ogawa, auteur van de roman De geheugenpolitie, die ik recent vertaalde. Het interview (noodgedwongen online) kadert in het Passa Porta Festival.

Op 18 februari verschijnt bij Uitgeverij Cossee mijn vertaling van Yoko Ogawa's roman Hisoyaka na kessho, onder de titel De geheugenpolitie. Het Japanse origineel verscheen in 1994, maar het verhaal heeft aan actualiteit niets ingeboet.

Op zondag 9 mei (11:00 - 12:30) gaf ik een van de Nottebohmlezingen in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen, getiteld: 'De "onvertaalbaarheid" van Japan. Helaas gebeurde dit nog zonder publiek vanwege corona. Maar de opname is hier te bekijken.

In het tijdschrift De Witte Raaf (Nr. 200, Jan-Feb 2021) verscheen mijn vertaling van een essay van Kuniko Mukoda: 'Op zoek naar handschoenen' (Tebukuro o sagasu, 1981). Ook online te lezen. Van Mukoda vertaalde ik eerder het kort verhaal 'Manhattan' voor mijn bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen.

Op vrijdag 29 januari 2021 organiseert The Japan Foundation een rondetafelgesprek over het vertalen van Tomoka Shibasaki's roman Haru no niwa 春の庭, door mij in het Nederlands vertaald als Lentetuin. 

Het gesprek is live te volgen via Vimeo vanaf 11:00 en vindt plaats in het Japans. Later zal het ook te  bekijken zijn met Engelse ondertiteling.

In januari (20 en 27) geef ik twee lezingen in het kader van het International Master's Program (IMAP) en International Doctorate (IDOC) van Kyushu University, de eerste over 'The "Japaneseness" of Japanese Literature' en de tweede over 'The Traps of Literary Translation'. Anno 2021 gebeurt dit uiteraard online.

In het negende nummer van het tijdschrift PLUK ('De oogst van nieuwe vertalers'), verschenen in januari 2021, staat een fragment uit De man die terugkeerde (Kaette kita otoko) van Natsuki Ikezawa, vertaald door Delphine De Ronne en Maarten Saelaert, twee masterstudenten Oosterse talen en culturen aan de Universiteit Gent. Ze maakten deze vertaling als onderdeel van de cursus 'literair vertalen' die ik daar doceer.

Op vrijdag 18 december verscheen in de rubriek Vrijdag Vertaaldag van Filter (tijdschrift over literair vertalen) een stukje dat ik schreef over de herziene uitgave (gepland voor juli 2021) van mijn vertaling van Seventeen, de ophefmakende roman van Nobelprijswinnaar Kenzaburo Oe. Een kwarteeuw na de eerste uitgave zal nu eindelijk ook het 'verboden' tweede deel in vertaling te lezen zijn.

Alvast iets om naar uit te kijken (in elk geval voor mezelf): lente, zee en hopelijk virusvrij(er).

Op zondag 2 mei (10:00-12:00) praat ik in de bibliotheek van Knokke-Heist over Japan.

In De Morgen van zaterdag 21 november 2020 staat een interview dat Dirk Leyman met me afnam, over hedendaagse Japanse literatuur en recente vertalingen daarvan in het Nederlands.

Vanaf eind september 2020 tot maart 2021 doceer ik, verdeeld over acht sessies, een cursus literair vertalen Japans-Nederlands voor de Vertalersvakschool. Vanwege corona gebeurt dat niet beurtelings in Amsterdam en Antwerpen, zoals oorspronkelijk gepland, maar online. 

Op 14 augustus verscheen in NRC een opiniestuk van Michel Krielaars met als titel 'Waar Duitsland een normaal land is geworden, erkent Japan slechts met moeite zijn agressie in de Tweede Wereldoorlog'. Het gaat evenwel voornamelijk over de recent door mij vertaalde roman Lentetuin van Tomoka Shibasaki.

Op 9 augustus verscheen op de website Tzum een uitgebreide recensie door Daan Pieters van mijn vertaling van Soseki Natsume's roman De poort.

Op zaterdag 1 augustus verscheen in De Standaard een essay van mijn hand ('De zomer die Japans had moeten zijn'), over de (her)uitgave van een aantal Japanse 'moderne klassiekers' en over hoe 'Japans' literatuur uit Japan (nog) is, van Soseki Natsume via Yasunari Kawabata, Kenzaburo Oe en Haruki Murakami naar de recentste vertaalde romans.

Op 29 juli verscheen  in Knack Focus een lovende recensie van mijn vertaling van Tomoka Shibasaki's roman Lentetuin. En eveneens lof van Lode Vanoost op de site van De wereld morgen.

Dit academiejaar doceerde ik in de M.A.-opleiding Japanologie aan de Universiteit Gent het onderdeel 'literair vertalen'. De studenten werkten aan de vertaling van een zelfgekozen kort verhaal of romanfragment (alleen, in duo of in trio) en stuurden het resultaat naar het tijdschrift PLUK: de oogst van nieuwe vertalers. De inzending van Linus Vermeulen (het verhaal 'Namen noemen' van Yukiko Motoya) werd opgenomen in #8.

In haar vaste boekenrubriek op NPO Radio 1 had Lidewijde Paris het op 18 juli 2020 in lovende bewoordingen over mijn vertaling van Tomoka Shibasaki's roman Lentetuin, verschenen bij Zirimiri Press.

De lente gaat al over in de zomer, maar niettemin aangename vakantielectuur (voor in de tuin of elders): bij Zirimiri Press is mijn vertaling verschenen van Tomoka Shibasaki's roman Lentetuin (Haru no niwa). Nu overal verkrijgbaar dus.

Sinds midden juni staat op de Kennisbank van het Expertisecentrum Literair Vertalen de rubriek 'Vertalers vertellen', waarin negen vertalers (onder wie ikzelf) antwoord geven op een tiental vragen, om zo hun ervaringen te delen over allerlei aspecten van het vak. 

Soseki Natsume's verhaal 'De derde nacht' (onderdeel deel van Yume Juuya, Tien nachten van dromen uit 1908), dat ik oorspronkelijk vertaalde voor mijn bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen (Atlas, 2014), is nu ook opgenomen in de bundel Grenzeloos: Samen sterke verhalen vertellen (Uitgeverij Vrijdag), naast werk van Aidan Chambers, Leonard Nolens, Grace Paley,

In april verscheen mijn boek Japan. Schetsen uit het leven (Lannoo 2019) in Hongaarse vertaling, met als welluidende titel: Japán. Életképek

De uitgeverij is Typotex en de vertaler is Tamás Balogh.

Op de cultuursite Librarius verscheen alvast een lovende recensie (als ik Google Translate mag geloven).

In het programma Zandman op Radio 1 laten ze na het nieuws van 22:00 dagelijks een bekende acteur of actrice een kort verhaal voorlezen.

Op zaterdag 21 maart had Lidewijde Paris lovende woorden voor Soseki Natsume's roman De poort in haar boekenrubriek op NPO.  Bijna vergat ze de vertaler te vermelden, maar net op tijd dacht ze er toch nog aan. Oef.

Lovende recensie van mijn vertaling van Soseki Natsume's roman De poort in De Volkskrant van 20 maart (papieren versie 21 maart) door Arjan Peters, die een aantal links legt met Haruki Murakami. 

Op 20 maart verscheen in NRC Handelsbland een uitgebreide recensie door Auke Hulst van mijn vertaling van Yoko Tawada's  roman De laatste kinderen van Tokyo (Signatuur 2019)

Uitgebreide en lovende recensie van mijn vertaling van De poort door Laurent De Maertelaer in Knack van 17 maart 2020, ook te vinden op de website van De Reactor. En sinds diezelfde dag is op de website van

Aandacht voor mijn pas verschenen vertaling van Soseki Natsume's roman De poort op de website van Must Magazine, en ook in het programma De wereld van Sofie op Radio 1 (20 februari, helemaal aan het begin van de uitzending).

Vrijdag 28 februari wordt om 19:00 mijn vertaling van Soseki Natsume's roman De poort (uit 1910) officieel voorgesteld in jongerencentrum Kavka in Antwerpen (Oudaan 14).

Na de welkomstwoorden zal ik kort worden geïnterviewd en dan volgt uiteraard de borrel.

Het nawoord staat al te lezen op de site van de uitgever, Karakters.

Het boek zelf verschijnt op 27 februari, maar mijn nawoord bij de vertaling van Soseki Natsume's roman De poort staat nu al te lezen op de website van Karakters.

Op 31 januari schreef Jeroen Visser in de Volkskrant een lovende recensie van mijn vertaling van Sayaka Murata's Buurtsupermens.

Op 2 maart nam ik deel aan de jaarlijkse Vertaalslag in Amsterdam (Betty Asfalt Complex, 20:00), georganiseerd door de Auteursbond en SLAA (Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam), met ditmaal als thema: 'Haha?! Het vertalen van humor'.

Op donderdag 16 januari (19:30) geef ik een lezing over Haruki Murakami in de bibliotheek van Harelbeke.

Op 3 december 2019 lanceerde het literair platform Karakters een nieuwe boekenserie van 'vergeten klassiekers', in samenwerking met Uitgeverij Vrijdag. Eerste boek in de rij (aangekondigd voor februari 2020) is mijn vertaling van Soseki Natsume's De poort. Het is mogelijk een abonnement te nemen voor de drie boeken die jaarlijks zullen verschijnen, met een aantal voordelen. 

In het decembernummer van Mappa Libri een uitgebreide recensie van Japan. Schetsen uit het leven door Laurent De Maertelaer.

En in hetzelfde nummer ook een recensie (door Jo Vanderwegen) van mijn vertaling van Genki Kawamura's roman Als katten van de wereld verdwijnen.

Op 21 december vindt in het Letterenhuis in Antwerpen het negende Werkcongres van de Vlaamse Auteursvereniging plaats, met tal van voordrachten en debatten.

Op 9 november verscheen op de site hebban.nl een artikel over literair vertalen (Vertalers voor het voetlicht ), waarvoor Nathalie Brouwers een interview afnam van Jolande van der Klis en mezelf. Een tweede stuk (met Isabel Hessel en Marcel Otten) volgt later.

In Het Parool van 12 oktober 2019 een stuk van Marjolijn de Cocq over De laatste kinderen van Tokyo van Yoko Tawada, met een interview met de auteur, die deze maand writer-in-residence was aan de Universiteit Utrecht. Op 4 oktober deed ik in Utrecht ook een workshop met Tawada, waarbij we het o.a. hadden over mijn vertaling van haar roman.

In Filter (tijdschrift over vertalen) deze maand een speciaal themanummer (26:3, jaargang 2019) over het vertalen van Japanse literatuur, onder gastredactie van Ivo Smits, met bijdragen van o.a. mijn collega's Elbrich Fennema en Jos Vos, en aandacht voor o.a. mijn vertaling van Soseki Natsume's Kokoro.

Op 11 oktober werd in Utrecht het boek Alles verandert altijd. Perspectieven op literair vertalen voorgesteld.

Kort na het verschijnen van mijn vertaling van Sayaka Murata's Buurtsupermens wordt het boek aangeprezen door Martijn Batenburg op NH radio (vanaf 4'00 tot 6'30). Op 28 augustus besprak Katja de Bruin het uitvoerig voor VPRO boeken.

Mijn vertaling van Yoko Tawada's Kentoshi verschijnt op 3 september bij Signatuur onder de titel De laatste kinderen van Tokyo.

Tawada, die al ruim dertig jaar in Duitsland woont, schrijft zowel in het Japans als in het Duits. Dit is het eerste Japanse werk van haar dat in het Nederlands verschijnt. Een fascinerend verhaal over problemen met milieu en politiek in Japan in een wellicht niet zo verre toekomst. 

In de schier onuitputtelijke reeks 'katten in Japan' verschijnt bij Meulenhoff op 21 augustus Als katten van de wereld verdwijnen, mijn vertaling van Genki Kawamura's Sekai kara neko ga kieta nara.

Op 20 augustus verschijnt bij Nijgh & Van Ditmar mijn vertaling van Sayaka Murata's Konbini ningen, onder de titel Buurtsupermens. 

Een verhaal over de konbini als microkosmos van de Japanse samenleving (met thema's als gender, sociale druk en het tekort aan arbeidskrachten).

Op dinsdag 18 juni geef ik een lezing in de bibliotheek van Heist-op-den-Berg, over Japan, over Japanse literatuur en over het vertalen ervan.

Op dinsdag 7 mei leverde ik een bijdrage over problematische Engelse vertalingen van Japanse literatuur in De wereld in het kort , een project aan de Vrije Universiteit Amsterdam, opgezet door 'vrije schrijver' Annelies Verbeke. Verslagje te lezen hier.

Bijzonder aangename lofuiting over mijn vertaling van Haruki Murakami's Romanschrijver van beroep vanwege Bart Stouten in zijn programma Klassiek leeft op Klara. 

Te herbeluisteren (vanaf minuut 20).

Mooi dat iemand mijn poging waardeert om Japanners ook in Nederlandse vertaling als Japanners te laten klinken.

Naar aanleiding van het verschijnen van mijn vertaling van Haruki Murakami's essaybundel Romanschrijver van beroep (en ook wel Murakami's 70ste verjaardag) vond op 14 en 15 januari in het Concertgebouw van Amsterdam een Murakami Music Night plaats, met uitstekende uitvoeringen van klassiek, jazz en pop uit het oeuvre van de auteur. De eerste avond mocht ik ook het podium op voor een interview met Arno Koek.

Op 12 en 13 december 2018 leid ik, samen met Saki Nagayama, een workshop literair vertalen Japans-Nederlands en Nederlands-Japans in het Vertalershuis in Amsterdam. 

Op 14 en 15 december vinden in Amsterdam trouwens voor de twintigste keer de Literaire Vertaaldagen plaats.

Op 6 november geef ik een van de vijf colleges in de reeks over Haruki Murakami, deel van het HOVO-aanbod aan de Universiteit Leiden.

Romanschrijver van beroep, mijn vertaling van Haruki Murakami's Shokugyo to shite no shosetsuka, een verzameling essays over zijn schrijverschap, verschijnt in januari 2019 bij Atlas Contact.

Naar aanleiding daarvan vindt op 14 januari in het concertgebouw van Amsterdam de Murakami Music Night plaats.

Over de verwarring omtrent de titel (beroep/roeping), later meer!

Op 24 mei verscheen op de blog van Yamagata Europe een interview met mij over literair vertalen.

Ruim twintig jaar na de oorspronkelijke publicatie nog eens aandacht voor Seventeen & J, mijn Engelse vertaling van deze twee vroege novellen van Nobelprijswinnaar Kenzaburo Oe. The Japan Times wijdde er op 12 mei 2018 een stuk aan in de wekelijkse rubriek 'Essential Reading for Japanophiles'.

Voor Arjan Peters vertaalde ik voor De Volkskrant van 16 februari een (schriftelijk) interview dat hij had met Haruki Murakami, naar aanleiding van De moord op Commendatore. Datzelfde interview stond ook in Humo van 20 februari, zij het helaas in nogal ongelukkig ingekorte vorm.

Donderdag 18 januari was ik tussen 17:00 en 18:00 te gast in het programma Pompidou op Klara, om er te praten over mijn vertaling van Haruki Murakami's roman De moord op Commendatore. Ook te herbeluisteren via Player FM.

Op dinsdag 16 januari praatte ik in boekhandel Walry over mijn vertaling van De moord op Commendatore, bijgestaan door de jazzmuzikanten Steven Delannoye (sax) en Thomas Decock (gitaar). Een paar foto's zijn te zien op de facebookpagina van Walry.

Dit weekend het grote Murakami-feest op het cruiseship SS Rotterdam, ter gelegenheid van het verschijnen van Deel 2 van De moord op Commendatore . Met tal van bekende gasten en uiteraard ook een interview met mijn co-vertaalster Elbrich Fennema en mezelf (door Pieter van der Wielen).

Vandaag, op Murakami's 69ste verjaardag, is Metaforen verschuiven verschenen, Deel 2 van De moord op Commendatore, vertaald door Elbrich Fennema en mezelf.

Vandaag een interview in De Gentenaar / Het Nieuwsblad / De Standaard (telkens met een andere titel), over het vertalen van Murakami.

Dirk Leyman interviewde me voor een stuk over literair vertalen in de boekenbijlage van De Morgen (10 januari 2018).. 

Op 15 december was ik te gast bij Annemie Peeters in haar programma De bende van Annemie op Radio 1, om het te hebben over (het gebrek aan) waardering voor literair vertalers

Nog te herbeluisteren (vanaf 1h24).

Op 23 november nam ik op het eerste ヨーロッパ文芸フェスティバル / European Literature Festival (kortweg Eulitfest )n Tokio deel aan een panelgesprek met de Japanner Natsuki Ikezawa en de Portugees Rui Zink, over het samenstellen van bloemlezingen.

De nieuwe roman van Haruki Murakami is nu overal verkrijgbaar in vertaling

Het boek bestaat uit twee delen: deel 1 verschijnt op 1 december en deel 2 op 12 januari.

Voorsmaakje?

Op 1 juni maakt Uitgelezen, het boekenprogramma van Vooruit, een uitstap naar Hasselt in het kader van het Yokoso Festival (naar aanleiding van de 25ste verjaardag van de Japanse tuin daar). Fien Sabbe doet zoals gewoonlijk de presentatie en ik zit in het panel, naast vast lid Anna Luyten en de gasten Eric Donckier en Elvis Peeters. 

Op 5 mei 2017 gaf ik een lezing over Japanse literatuur in de gezellige en goed gevulde boekhandel Van Pampus in Amsterdam.

Naar aanleiding van de publicatie van de Japanse vertaling van romans van Peter Terrin (Monte Carlo) en Elvis Peeters (Dinsdag), maakte Andy Fierens op vraag van het Flanders Center een aantal filmpjes met de betrokkenen. Zelf deed ik de supervisie van die vertalingen.

Drie lezingen over Japanse literatuur in dit jaargetijde: In de bibliotheek van Zele op 8 november (rond De Kat van Takashi Hiraide), in de bibliotheek van Melle op 9 november (over Murakami en andere Japanse literatuur, samen met Andreas Niehaus van de Universiteit Gent) en in de reeks 'Literatuur en seksualiteit' aan de

Seventeen & J, mijn Engelse vertaling van twee novellen van Kenzaburo Oe ('Seventeen' en 'Seiteki ningen'), oorspronkelijk verschenen in 1996 (Blue Moon Books, New York), is heruitgegeven door OR Books.

Mede dankzij de brochure van het Vlaams Fonds voor de Letteren. die in het najaar van 2015 werd verspreid (""Haal de wereld binnen""), zijn er meerdere aanvragen voor lezingen en gastcolleges over Japanse literatuur gekomen.

Een overzicht:

24 januari 11:00 bibliotheek Ukkel

"

Op vrijdag 11 december leverde ik een bijdrage aan de 17de Literaire Vertaaldagen in Amsterdam, onder de titel: 'Hoe noem je iemand met een hoofdletter (in een taal zonder hoofdletters)?'

Het verslag van Peter Bergsma (met links naar foto's en naar de tekst van mijn lezing) staat op de site van het Letterenfonds.

Een relaas van hoe de bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen tot stand kwam (en wat er achteraf nog mee gebeurde) staat vanaf nu te lezen op de site Vertaalverhaal.nl.

Beeldverslag van het Internationaal Literatuurfestival City2Cities 2015 in Utrecht eerder dit jaar. Het begint met Nick Cave, maar het hoogtepunt komt uiteraard na ongeveer 2 minuten.

Op 18 november en 2 december ben ik voor het eerst in meer dan een decennium nog eens aanwezig in mijn alma mater, voor twee gastcolleges over literair vertalen.

In het novembernummer van iTems, het tijdschrift van deAuteurs, staat een interview dat Nathalie Van der Perre van me afnam over het vak van literair vertaler. Ook online te lezen (op p14-15).

Op 28 augustus 2015 verscheen het eerste deel van mijn vertaling van Soseki Natsume's Ik ben een kat (Wagahai wa neko dearu) bij Lebowski Publishers. Dit was Soseki's fictiedebuut, dat in 1905-1906 in afleveringen verscheen in het tijdschrift Hototogisu.

De naamloze kater steekt genadeloos de draak met pseudo-intellectuele snobs die dwepen met westerse cultuur, en overigens ook met alle andere mensen die zijn pad kruisen.

Op zaterdag 16 mei ontving de door mij samengestelde en vertaalde verhalenbundel Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen de Filter Vertaalprijs 2015.

Ziehier het juryrapport.

Vandaag, 30 maart, zijn de zes genomineerden voor de Filter Vertaalprijs 2015 bekendgemaakt. Mijn bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen is erbij.

De laureaat wordt bekendgemaakt op 16 mei, tijdens City2Cities 2015 in Utrecht.

"

De kat blijft in Nederland in de bestseller 60 lijst staan (nu op 34), en staat ook in andere lijstjes van boekhandels in Nederland en Vlaanderen.

Zelf schreef ik een stukje voor de website van Athenaeum, over een opmerkelijk verschil tussen de Nederlandse en de Engelse vertaling.

"

"

In diverse boekhandels is 'De kat' van Takashi Hiraide prominent aanwezig.

Op 18 februari kwam het in Nederland ook de Bestseller 60-lijst binnen, op nr 28.

"

"

Op 14 januari 2015 verscheen bij Meulenhoff mijn vertaling van Takashi Hiraide's roman 猫の客, onder de eenvoudige titel De kat.

Voor alle kattenliefhebbers, maar ook voor wie houdt van een boek in de echte traditie van de Japanse ik-roman.

Liefdesdood in Kamara werd in Humo, De Standaard en De Morgen door Annelies Verbeke genoemd als beste boek van het jaar.

Diverse najaarsactiviteiten naar aanleiding van Liefdesdood in Kamara en andere Japanse literatuur.

17 september 2014: Literaire avond in bibliotheek Sint-Niklaas

21 september: 'Actueel Salon' in Leuven (een debat over Japanse literatuur met mij als gastspreker)

Op 1 september 2014 verscheen bij De Geus mijn vertaling van de derde thriller van Keigo Higashino: Afrekening in midzomer. 

Esther Wils brengt in het literaire tijdschrift De Gids een mooie ode aan Jos Vos en mezelf, vanwege onze introductie van Japanse literatuur bij het Nederlandstalige publiek, Jos via Het verhaal van Genji en Eeuwige reizigers, zijn bloemlezing van klassieke literatuur, en ik met mijn bundel moderne verhalen Liefdesdood in Kamara.

In het aprilnummer 2014 van De Leeswolf verscheen mijn recensie van Het verhaal van Genji van Murasaki Shikibu, vertaald door Jos Vos.

Op vrijdag 27 juni ging ik in Herberg Macharius te Gent in gesprek met journalist John Vandaele over Liefdesdood in Kamara, mijn bloemlezing van Japanse verhalen (inmiddels derde druk) en bij uitbreiding over de huidige socio-politieke situatie in Japan. 

Zie hier voor foto's.

"

Op 28 augustus 2014 verscheen, onder de titel Kokoro: De wegen van het hart, mijn vertaling van Soseki Natsume's 100 jaar oude moderne klassieker bij Lebowski Publishers, voor wie ik eerder de gedichten van Toyo Shibata vertaalde.

Na amper twee weken was de eerste druk al uitverkocht.

"

Lovende recensie van Auke Hulst in NRC Handelsblad van 4 april en 7 april 2014.

""Deze bundel is niet alleen een noodzakelijk boek, het is een feest vanwege de zeer uiteenlopende verhalen. En vergeet niet: goede vertalingen zijn zeldzaam.""

In De Leeswelp van april 2014 staat mijn vertaling van Kenji Miyazawa's verhaal 'De beren op de berg Nametoko', ook te vinden in mijn onlangs verschenen verhalenbundel Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen (Atlas Contact, 2014).

Op 25 februari 2014 verscheen bij Atlas-Contact eindelijk de door mij samengestelde en vertaalde verhalenbundel Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen, zo'n zeven jaar nadat ik aan de opdracht begon.

Inmiddels is het boek aan zijn zevende druk toe.

"

Onder de titel Furandaasu no koe (De stem van Vlaanderen) is bij het Flanders Centre in Osaka een bloemlezing verschenen met Japanse vertalingen van korte verhalen van Annelies Verbeke, Anne Provoost, Hugo Claus, Tom Lanoye en Christophe Vekeman.

De vertalingen werden gemaakt door deelnemers aan twee workshops literair vertalen (Nederlands-Japans) die ik leidde en het Flanders Centre organiseerde.

"

Op 11 januari ben ik een van de gespreksleiders op het Murakami-festival in Amsterdam, naar aanleiding van het verschijnen van de Nederlandse vertaling van zijn nieuwste roman De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren.

Enige feedback is te vinden op de site van de vpro.

Uitgeverij Lebowski geeft in november mijn vertaling van beide bundels van Toyo Shibata (Geef de moed niet op en Honderd jaar) opnieuw uit als één boek.

Op 28 mei 2013 verschenen bij De Geus: mijn vertaling van Keigo Higashino's Redding van een heilige (Seijo no kyuusai), het tweede boek in de Galileo-reeks, na De fatale toewijding van verdachte X.

Op zondag 10 maart ben ik, samen met Ivo Smits (hoogleraar aan de Universiteit Leiden) van 15:00 tot 18:00 te gast in het ""Japanese salon"", in het Hotel Okura in Amsterdam.

In een interview met organisatrice Azumi Uchitani zullen we het hebben over het werk van Haruki Murakami.

Op de gezegende leeftijd van 101 is Toyo Shibata overleden. Een iets uitgebreider bericht hier.

Ik vertaalde haar twee dichtbundels, Geef de moed niet op (Kujikenaide) en Honderd jaar (Hyakusai).

In de verhalenbundel Kangoeroecorrespondentie van Haruki Murakami (Atlas-Contact, september 2012) staat een verhaal dat door mij is vertaald: 'Hoe ik op een zonnige ochtend in april mijn 100 procent perfecte meisje tegenkwam' (Shigatsu no aru hareta asa ni 100 paasento no onna no ko ni deau koto ni tsuite).

Dit vroege verhaal (1981) van amper zeven pagina's was voor Murakami, naar eigen zeggen, de basis voor 1q84, de trilogie van meer dan duizend pagina's, die hij zo'n dertig jaar later voltooide.

"

Op 29 mei verscheen mijn vertaling van Keigo Higashino's literaire thriller De fatale toewijding van verdachte X bij De Geus.

Het is het eerste boek van Higashino dat in het Nederlands verschijnt.

"

"

Deze maand verscheen bij Lebowski mijn vertaling van Toyo Shibata's tweede dichtbundel Honderd jaar.

De eerste, Geef de moed niet op, is inmiddels aan de vijfde druk toe.

"

Met een paar weken vertraging is bij Atlas dan toch mijn vertaling verschenen van Hiromi Kawakami's roman Manazuru.

Het is, na De tas van de leraar en Nakano's handel in oude rommel, haar derde boek dat in het Nederlands verschijnt.

In het januari-nummer van het tijdschrift Staalkaart staat, naar aanleiding van het verschijnen van Manazuru, een uitgebreid interview door Laurent De Maertelaer over mijn vertalingen van het werk van Hiromi Kawakami.

De eerste pagina is ook online te lezen.

Op vrijdagavond 2 december vindt in Flagey 'Grand Hotel Europa' plaats, een hommage aan de literaire vertalers.

Organisatie is in handen van PETRA (Europees Platform voor de Literaire Vertaling), Passa Porta, Het beschrijf en Flagey.

Zelf zal ik een bijdrage leveren in een panelgesprek over de 'vertaalact als overdracht van een cultuur'.

In het Flanders Center in Osaka leidde ik van 14 tot 18 juli, samen met de Japanse vertaalster Etsuko Nozaka, een vertaalseminarie (Nederlands-Japans) rond fragmenten uit de roman "Vissen redden" van Annelies Verbeke, die zelf ook aanwezig was.

Op 26 juni 2011, precies op haar honderste verjaardag, is bij Lebowski mijn Nederlandse vertaling verschenen van de debuutbundel van Toyo Shibata, Geef de moed niet op.

Voor Filter, tijdschrift over vertalen, schreef ik, in hun overzicht van het Vertaaljaar 2010 (jaargang 18, nummer 1), een bijdrage over de vertaling van Murakami Haruki's 1q84 door Jacques Westerhoven (de eerste vertaling van die trilogie in een westerse taal).

Het stuk is ook te lezen op de site van Uitgeverij Atlas en op de Murakami-website.

""Nakano's handel in oude rommel"", mijn vertaling van 古道具中野商店 (Furudogu Nakano Shoten) van Hiromi Kawakami, is verschenen bij Uitgeverij Atlas.

Bij uitgever Amstel Sport is een nieuwe editie verschenen van Haruki Murakami's ""Waarover ik praat als ik over hardlopen praat"".

In deze uitgave zijn ook de foto's uit het originele Japanse boek opgenomen.

Op 26 juni verscheen de Nederlandse vertaling van Boek 1 en Boek 2 van Haruki Murakami's ""1q84"" (De vertaling van Jacques Westerhoven is de eerste in een westerse taal; de Engelse wordt pas in de herfst van 2011 verwacht).

Naar aanleiding van dit verschijnen, vond er op vrijdag 25 juni een Murakami-nacht plaats in Amsterdam (boekhandel Selexyz Scheltema).

Tussen 22:00 en 24:00 waren er bijdragen van Abdelkader Benali, Christine Otten en mezelf. Vanaf middernacht startte de verkoop van het boek.

Van 15 tot 19 juli in het Flanders Center in Osaka, zal ik, samen met Saki Nagayama, een vertaalseminarie leiden voor beginnende literaire vertalers Nederlands-Japans.

In de workshops vertalen we fragmenten uit ""Sprakeloos"" van Tom Lanoye, die zelf ook aanwezig zal zijn.

23 april 2010, Vooruit, Gent.

Als vertegenwoordiger van de Vlaamse literaire vertalers een bijdrage gepleegd over de Nederlandse vertaling van Haruki Murakami's ""Dans dans dans"" in vergelijking met de Engelse.

Verslagjes op de site van het fonds en bij De papieren man.

In het decembernummer van het (oudste!) Nederlandse literaire tijdschrift De Gids staat een essay van mijn hand over hedendaagse Japanse literatuur en mijn vertaling van Hiromi Kawakami's debuutverhaal ""God"". Ook Jos Vos levert een bijdrage, met een stuk over Kafu Nagai en Tokio.

""God"" is ook opgenomen in het nulnummer van de vernieuwde Gids (voorjaar 2012), met 'hoogtepunten uit de afgelopen jaren'.

Mijn Nederlandse vertaling van Sensei no kaban
My Dutch translation of Sensei no kaban

"

Op zaterdag 17 oktober zal ik tussen 13:00 en 16:00 aanwezig zijn in boekhandel Limerick in Gent, in het kader van de actie "Vertalers worden zichtbaar".  Ook vertalers Rokus Hofstede, Els Snick en Katelijne De Vuyst zullen er zijn. U kunt er mijn persoonlijke boekenlegger ontvangen, en dit onder massale persbelangstelling.

Recent gerecenseerd / geschreven:

""Hoop en vluchtigheid koesteren: Japanse rampenliteratuur"" (april 2012, p164-166)

Detlev van Heest ""Het verdronken land"" (maart 2012, p83)

Haruki Murakami ""Slaap"" (December 2011, p656-657)

Takuji Ichikawa ""Bij jou zijn"" (November 2011, p584)

Haruki Murakami ""1q84: Boek drie"" (Mei 2011, p259)

Jody Vassallo ""Basic Japans""

Dimitri Vanoverbeke ""Recht en instellingen in Japan""

Mijn vertaling van "Utsukushisa to kanashimi to" (Meulenhoff 2005)

Mijn vertaling van Haruki Murakami's "Dans dans dans" (Atlas 2008), zo'n 100 pagina's langer dan de ingekorte (en gecensureerde) Engelse vertaling.

Murakami's essays over hardlopen en schrijven